21 februari 2008

Waarom de megastallen?

Op dit moment (2008) kan een varkensboer met 5000 mestvarkens een aardig jaarinkomen verdienen.
5000 is in vergelijking met vroeger al veel, maar sommige varkensboeren beweren dat een verdrievoudiging van dat aantal nodig is om concurrerend te kunnen blijven ten opzichte van het buitenland.
Aan die bewering zit een luchtje. Ons land dreigt te worden bedolven onder minstens 1000 megastallen van elk 1000 koeien en met tienduizenden varkens of honderdduizenden kippen. Een megastal heeft een bouwvlak van 3 tot 5 hectare.
Wie houdt nu wie voor de gek? (Beste belastingbetaler let op, want het zal niet de eerste keer zijn dat u moet lappen voor de winst van anderen)
Vroeger was het een veeboer of een akkerbouwer die op zijn bedrijf voor veel werk (arbeid) zorgde. Dat noemt men tegenwoordig de primaire sector: het bedrijf zelf. De secundaire sector is de industrie van (veevoer) aanvoerende bedrijven en de verwerkende sector: de transportsector, de internationale slachterij en de melkfabriek. Die tweede, secundaire sector is veel groter en machtiger geworden dan vroeger. Het is de secundaire sector die nu aan de touwtjes trekt (lees de boeren met wurgcontracten in de greep houdt).
Het is de secundaire sector die graag wil concurreren op de wereldmarkt. Dat kan het beste door de kostprijs van vlees en zuivel zo laag mogelijk te houden. Dat vinden niet alle boeren even prettig, want dat gaat van het dierenwelzijn af en van hun marges.
De moderne boer is eigenlijk de slaaf geworden van de bank, die de schaalvergroting financiert, en van de secundaire sector. Je kunt het boerenbedrijf eigenlijk geen vrij beroep meer noemen. Voor de degenen die graag groot willen denken en er geen been in zien om een bedrijfsplan te maken dat werkelijk in de miljoenen loopt is er niet zoveel aan de hand. De wereldbevolking en de welvaart groeit en dat betekent dat de vraag naar vlees en zuivel toeneemt. Het mestoverschot, dat een grote veestapel nu nog oplevert, lijkt met de inzet van mestvergisters te hanteren. Desnoods legt de groot denkende megaveehouder toe op de mestverwerking, zolang hij maar een giga veestapel mag houden, met dito megastallen. Maar door net te doen om de mestvergisting duurzaam is en groene stroom oplevert, is het goedgelovige deel van het publiek al in slaap gesust.
Nu nog de politiek in het gareel en het grote verdienen kan beginnen. Door de komst van de Partij voor de Dieren is duurzaamheid en dierenwelzijn meer in zwang geraakt. Het is dus zaak voor minister van LNV, Gerda Verburg, om deze steekwoorden te verbinden aan de bouw van megastallen. En ziedaar: het werkt. Het grote publiek, dat zich nu nog graag in slaap laat sussen omdat het ander zorgen heeft dan het welzijn van dieren, gelooft haar graag. De megastallen zorgen voor minder belasting van het milieu en ook nog voor een aangenamer leven van het vee. Maar niet heus.
Het publiek is nog niet toe aan het in twijfel trekken van de Haagse politici en aan het zelf verduurzamen van de eigen levensstijl. Zij vluchten vooruit, zolang het nog kan, eventueel met de kop in het zand. Straks kan het allemaal niet meer: vier keer per jaar met het vliegtuig op vakantie naar verre oorden en vlees eten tot je er bij neervalt. Wie weet wordt vlees eten wel verdacht, zoals het roken in openbare gelegenheden de hedonistisch ingestelde burger ook al is afgepakt.
Inderdaad, het wordt binnenkort allemaal drastisch anders. Energie wordt duurder, het klimaat warmt op en we moeten allemaal op ons tellen passen.
Is dat erg? Voor wie een klein beetje moeite wil doen voor echte duurzaamheid niet, maar voor wie graag de egocentrische kont tegen de krib goot, is er nog maar weinig tijd over om daar zorgeloos van te genieten.
Het is verstandiger om gewoon te luisteren naar wat er nu van u gevraagd wordt. En dat komt er op neer om grenzen te stellen aan degenen die weigeren de tekenen des tijds serieus te nemen. Zeg nee, tegen megastallen!
Uw beloning is een aantrekkelijker land om in te wonen en te recreƫren. Hopelijk geeft het ook ruimte voor het verbouwen van gezondere producten.