Relatie tussen vogeltrek en vogelgriep onbewezen

Zeist, 25-1-2006 - Vogelbescherming Nederland vraagt in een vandaag aan de Tweede Kamer en aan minister Veerman verstuurde brief, geen onbewezen uitspraken te doen over de betrokkenheid van trekvogels bij de verspreiding van het vogelgriepvirus H5N1. Vogelbescherming wijst er op dat er geen enkele aanwijzing is dat er bij de verspreiding van het zeer gevaarlijke virus trekvogels betrokken zijn. De hardnekkige beeldvorming die ontstaan is over de relatie tussen trekvogels en vogelgriep is niet bevorderlijk voor de bescherming van trekvogels en ook niet voor een effectieve aanpak van de verspreiding van het virus.

Vogelbescherming baseert de brief op informatie die recentelijk naar buiten is gebracht door BirdLife International, de organisatie waarvan Vogelbescherming de Nederlandse partner is. Het verspreidingspatroon van het virus volgt geen trekwegen van vogels. Er trekken geen vogels van Qinhai in China in westelijke richting naar Oost Europa. Ook het ontbreken van uitbraken in Afrika, Zuid- en Zuid-oost Azië en Australië in de afgelopen herfst is moeilijk te verklaren als wilde vogels de belangrijkste dragers zouden zijn. Bovendien zijn er de afgelopen jaren tienduizenden gezonde wilde vogels getest op H5N1, bij geen van deze vogels werd het virus aangetroffen, een conclusie die afgelopen november ook door de wereldvoedselorganisatie FAO naar buiten werd gebracht.

Veel waarschijnlijker is het dat het virus verspreid is door transport van besmet pluimvee of vlees van pluimvee of eenden. Ook is het zeker niet ondenkbaar dat het virus verspreid is door transport en gebruik van mest van pluimvee. Pluimveemest wordt in veel Aziatische en ook oost Europese landen gebruikt als voedsel in visvijvers. De FAO waarschuwt op haar website voor het gebruiken van kippenmest en kippenslachtafval in landen waar vogelgriep voor komt.

In Japan en Zuid Korea is de uitbraak van het vogelgriepvirus effectief bestreden door strikte controles en veterinaire maatregelen. Ondanks de jaarlijkse komst van honderdduizenden trekvogels is het virus niet opnieuw in deze landen opgedoken. Vogelbescherming is van mening dat een effectieve bestrijding van het virus gebaat is bij strikte controles op transport en import en veterinaire maatregelen en niet bij onbewezen stellingen over vogeltrek.