Kunstmatige bever eilandjes

Een veilige bijdrage aan natuurbehoud en publieke belangstelling

In de Nederlandse landschappen kunnen bevers een cruciale rol spelen in het ecosysteem, maar hun aanwezigheid roept soms zorgen op bij waterschappen en lokale overheden. Een praktische oplossing dient zich aan: speciaal gegraven bever-eilandjes die tegemoet komen aan zowel de belangen van de dieren als die van de menselijke omgeving.
De bever is een sleutelsoort die afwisseling brengt in het ecosysteem. Europa's grootste knaagdier zorgt voor openheid in bossen, waardoor kruiden, grassen, vlinders, libellen en amfibieën worden aangetrokken die in een donker bos ontbreken.

Een succesverhaal in mininatuur

Het voorbeeld op de foto van een beverburcht op een geïsoleerd eilandje langs een landweg toont precies hoe harmonieus mens en natuur kunnen samenleven. Op dit kleine stuk land hebben bevers een veilige thuisbasis gecreëerd, omringd door wilgen die deels zijn omgeknaagd - een teken van hun actieve aanwezigheid en natuurlijke invloed op de omgeving.

Beverburcht op een eiland

De voordelen van bever-eilandjes

Bescherming voor bevers

• Biedt een veilige, geïsoleerde leefomgeving
• Voorkomt verstoring door menselijke activiteiten
• Beschermt de burcht zonder (kunstmatige) dammen in een waterloop

Voordelen voor waterbeheer

• Beperkt schade aan waterlopen en infrastructuur
• Maakt beverburchten zichtbaar zonder hen te verstoren
• Creëert natuurlijke observatiepunten voor geïnteresseerden

Educatieve waarde

• Publiek kan de bevers observeren zonder interventie
• Verhoogt begrip en waardering voor deze cruciale ecosysteemarchitecten
• Biedt unieke mogelijkheden voor natuureducatie
  
  

Oproep tot actie

Waterschappen en lokale overheden: het is tijd om creatief te denken over natuurbehoud. Door strategisch geplaatste eilandjes te creëren, kunnen we:

• Beverbevolkingen beschermen
• Waterbeheer optimaliseren
• Publiek draagvlak voor natuurbescherming vergroten

Deze eilandjes zijn meer dan alleen een veilige thuisbasis voor bevers. Ze zijn educatieve plekken en symbolen van slimme, geïntegreerde natuurbescherming.

Meer soorten kunnen profiteren

Het is tijd om de bever te zien als bondgenoot in ons waterbeheer, niet als probleem. Bever-eilandjes kunnen de sleutel zijn tot een meer harmonieuze co-existentie tussen mens en natuur. De bever wordt (incidenteel) bejaagd door de wolf.
Ook voor de das kunnen onderkomens (heuvels) op kunstmatige eilandjes in het land (al dan niet omgeven door menswerende omheining in plaats van water) er voor zorgen dat zij niet gaan graven in spoordijken. Deze onderkomens kunnen worden gemaakt in het boerenland op plekken dat zij ook een bijdrage aan slakken- en vraatbestrijding kunnen leveren.

Lees ook: er zijn teveel bevers in Drenthe en Groningen.

Gebeurt het herintroduceren van dieren in de natuur onverantwoord?

Herintroductie van dieren vraagt aanpassingen en medewerking

Een selectie uit de beschrijving van de uitzending met de titel ‘Herintroduceren dieren niet volgens de regels’ op de website van Zembla:
Bij het verstrekken van vergunningen voor het opnieuw uitzetten van uitgestorven diersoorten als de otter en het korhoen houdt de Nederlandse overheid zich niet aan de regels die daarvoor gelden. Tot die conclusie komt professor F. Berendse, hoogleraar Natuurbeheer aan de Universiteit Wageningen, donderdag in de uitzending van ZEMBLA. 'Men vraagt zich niet af waarom die soort er niet meer is. Ook neemt men bij een aantal gevallen geen maatregelen om te voldoen aan de voorwaarden om die diersoort een echte toekomst te geven', aldus Berendse.
Volgens professor Berendse is de herintroductie van de otter in Nederland dan ook mislukt. Zo leidt het autoverkeer, één van de belangrijkste oorzaken van het uitsterven van de otter, ertoe dat de otterpopulatie niet spectaculair toeneemt. Sinds 2002 zijn er veertig otters uitgezet, maar de populatie neemt maar mondjesmaat toe. Het aantal otters in Nederland wordt nu geschat op ongeveer honderd. Berendse: 'Als je otters blijft uitzetten om de hoge sterfte te compenseren, dan leg je de populatie aan het infuus. Dat kan nooit de bedoeling zijn geweest'.

Naast het feit dat het dierenwelzijn in de knel komt door het niet opvolgen van de IUCN-richtlijnen, zijn er ook aanzienlijke kosten verbonden aan het herintroduceren van dieren in de vrije natuur. Zo dreigt de herintroductie van de bever aan haar eigen succes ten onder te gaan. H. van Poelwijk, hoofd ongediertebestrijding van het waterschap Rivierenland, zegt in ZEMBLA dat als gevolg van de groeiende beverpopulatie de rivierdijken grote schade oplopen. “Bevers kunnen gaten van wel 15 meter diep in een dijk graven”, aldus Van Poelwijk.

Een voorbeeld van een onderkomen van een bever op een door water omsloten eilandje

Beverburcht in het Hunze en AA waterschapsgebied