Carnisme, over geloof en waarden rondom vlees eten

Carnisme is het onzichtbare geloofssysteem of ideologie, dat mensen conditioneert om (bepaalde) dieren te eten. Carnisme is in wezen het tegenovergestelde van vegetarisme of veganisme; "carn" betekent "vlees" of "van het vlees" en "isme" duidt op een stelsel van overtuigingen.
De basis principes van carnisme staan rechtover tegen de waarden van de meerderheid van de mensen die niet voor zo een intense uitbuiting zouden kiezen en het geweld tegen andere levende wezens afkeuren (zie video).
Willem Vermaat, docent milieuwetenschappen en dier- en milieuethiek aan de Universiteit Utrecht, schreef in de Volkskrant:
De discussie over dierenleed is goed. Maar waarom stellen we onszelf niet de fundamentele vraag of we dieren überhaupt mogen gebruiken als instrument?
....
Toch bestaat er zelfs geen gangbaar woord voor de ideologie dat mensen andere dieren mogen gebruiken en doden voor hun doeleinden. Daarmee is de problematiek feitelijk ook onbespreekbaar. De term carnisme, die gedefinieerd kan worden als deze ideologie, zou daarom meer gebruikt moeten worden. Hopelijk staan we hierdoor vaker stil bij wezenlijke kwesties als het instrumenteel gebruik van dieren.

In een artikel in Trouw onder de titel "De gehele veehouderij moet worden afgeschaft", schreef Vermaat:
Sociaal-psychologe Melanie Joy noemt dit carnisme, het tegenovergestelde van veganisme. Het is de onzichtbare overtuiging die maakt dat we dieren eten en voor andere doelen gebruiken. Carnisme is een gewelddadige ideologie.
...
Een volledige invulling van het begrip dierenwelzijn betekent een einde aan het gebruik van dieren. We hebben geen dierlijke producten nodig om te overleven en de veehouderij veroorzaakt dierenleed en doodt dieren.

Als we dus het principe hanteren dat het onrechtvaardig is dieren onnodig leed aan te doen en te doden, dan zullen we de veehouderij moeten afschaffen.

Boeken van Melanie Joy op bol.com.

Vleesetiket moet vertellen hoe dieren leefden

Deze week stemde het Europees parlement voor het verplicht, op het etiket, vermelden van het land van herkomst van vlees dat in andere producten verwerkt is. Al eerder besloot Europa dat een dergelijke vermelding verplicht is voor verpakt, vers vlees.

De Europarlementariers hopen nu nóg beter tegemoet te komen aan de wens van consumenten te weten waar hun vlees vandaan komt. Het is echter maar de vraag of ze daar in slagen. Wat consumenten willen weten is niet zozeer uit welk land hun vlees komt, maar wél hoe de dieren leefden. Want zeg nou zelf, wat eet u liever? Een pootje van een plofkip die leefde op haar eigen uitwerpselen in onze eigen Nederlandse vee-industrie? Of toch maar een stukje vlees van een kip die buiten kon scharrelen in, bijvoorbeeld, Frankrijk?

Het is belangrijker de productiemethode op het etiket te vermelden dan het land van herkomst. Dit geldt nu al voor eieren. Naast de cijfercode op het ei staat in vast voorgeschreven bewoordingen op de verpakking hoe de kip leeft: daar lezen we of zij haar hele leven in een kooi zat, of ze vrij in de stal kon bewegen of zelfs naar buiten mocht.

Geert Laugs
Compassion in World Farming Nederland

Compassion In World Farming (CIWF) is de actieve, internationale organisatie die opkomt voor het welzijn van landbouwdieren, waar ook ter wereld. Onze visie: een wereld waar dieren worden behandeld met compassie en respect, zonder vee-industrie en zonder verre veetransporten!

Stichting Compassion In World Farming (CIWF) Nederland
Postbus 1305
6501 BH Nijmegen

Pijn van vissen bagatelliseren

Volgens wetenschappers voelen vissen pijn en hebben een vorm van bewustzijn. Dit zullen weinig mensen weerspreken, maar roept toch bij mensen weerstand op wanneer zij de gevolgen doortrekken. Wanneer je serieus neemt dat vissen zo min mogelijk pijn en angst wordt aangedaan dan zul je in de toekomst veel geld voor het eten van een visje moeten betalen wanneer de visserij meer verantwoord wordt toepast.
Het is dan ook begrijpelijk dat mensen de noodzaak om hun gedrag te veranderen zullen proberen te verkleinen door (nieuws over) het gevoel van vissen te bagatelliseren.
Soms gebeurt dat op een subtiele manier. Een voorbeeld is onderstaande tekst.

Marco Kraal uit Huizen schrijft in een ingezonden brief naar de Volkskrant:
Nu de laatste kip zo'n beetje is bevrijd uit de legbatterij richt Wakker Dier zijn pijlen op vissen (Ten eerste, 10 februari). Daarbij gaat het niet zozeer om de overbevissing, maar om het vermeende lijden van vissen ten gevolge van beroepsvisserij. Op basis van de opmerkingen van één wetenschapper wordt geconcludeerd dat vissen - vanwege waargenomen gedrag - net als mensen bewust kunnen lijden.

Nu is het te begrijpen dat we onze menselijke emoties projecteren op het gedrag van dieren, maar erg wetenschappelijk is de onderbouwing van Wakker Dier niet. Integendeel. Tal van wetenschappelijke publicaties laten juist zien dat vissen, zowel op basis van gedrag als vanwege het ontbreken van bepaalde hersendelen, niet in staat zijn om pijn te ervaren zoals wij mensen dat doen. Pijn (en stress) bij vissen is een puur fysiologische reactie op een gevaarlijke prikkel.
Dit ontslaat ons overigens niet van de plicht om respectvol met vissen om te gaan. Hoe we dat invullen, hoort een maatschappelijke afweging te zijn, waarbij overbevissing, het dood overboord kieperen van bijvangst en sterfte van zeezoogdieren belangrijke wegingsfactoren zijn. Gelukkig zijn daar wel voldoende én wetenschappelijk onderbouwde argumenten voor te vinden.
Tot zover de brief.

Het bagatelliseren gebeurt hier door te stellen dat er op basis van één wetenschapper conclusies worden getrokken en door op te merken dat de aard van pijn en bewust zijn tussen vis en mens zullen verschillen.
Deze open deur laat onverlet dat het er niet toe doet of beiden op dezelfde wijze iets ervaren om toch rekening te houden met de belangen van levende wezens, namelijk pijn te vermijden.
Helaas zullen mensen deze strohalm aangrijpen om hun gedrag onveranderd te laten en vis te blijven vangen en eten. Er verandert alleen iets wanneer mensen het wezen van dierenrechten bewust worden en dat is het recht op vrijheid.

Vogelaars en jagers zijn elkaars tegenpolen

Een jager schiet op dieren met een geweer, een vogelaar met een camera. Een verschil van leven en dood. Beiden hebben plezier aan het betrappen van dieren. De een is liefdevol, de ander niet.
Het verschil zit in de manier waarop machtswellust wordt botgevierd. Nadat een vogelaar een dier heeft geschoten kan hij of zij het weer loslaten.
In de plezierjacht wordt door de jager liefde en vrijheid kapot gemaakt, bij het vogelen gecreëerd.
De taal van de jager is versluierend ("weidelijkheid", een soort dieventaal. Ze stelen het leven. De vogelaar spreekt de vreemde taal van ware dierenliefde. Ze lenen het beeld.

Voorbeelden van de taal van de vogelaar: twitchterminologie
Mega: enorm zeldzame soort
Dippen: een soort waarvoor je bent uitgerukt missen
Jizz: afkorting van general impression of size and shape: algehele indruk van de vogel
Lifer: nieuwe soort om van je lijstje af te vinken
Tick!: wat vogelaars roepen als ze 'm hebben
Yank: dwaalgast uit Noord-Amerika
Bosjes kloppen: het systematisch doorzoeken van bosjes en struiken met als doel een bijzondere vogel te vinden. De beste tijd om dit te doen is tijdens de trek
Schaamsoort: deze term wordt gebruikt voor een vogel die nog steeds niet is gezien door een vogelaar, terwijl die daar meerdere keren de kans toe heeft gehad. Het kan zijn dat de waarnemer niet echt zijn best heeft gedaan of de vogel een paar keer heeft 'gedipt'.

Jagerstaal wordt ook wel "groene" taal genoemd.
Voorbeelden:
Bersen op de bok, aanzitten, peuteren, hazen voor de voet, de laatste bete in de azer steken, doorsteken, doodblazen.

Een theoloog en een filosoof bevelen planten eten aan

Boele Ytsma (1968) is ondernemer, schrijver en theoloog. Met zijn bedrijf De Planteneter wil hij iedereen inspireren tot een plantaardige levensstijl. Via online programma's liet Boele al duizenden mensen laten proeven aan een gezond en energiek leven op basis van groente en fruit, peulvruchten en volle granen.
Na zijn eigen ervaring met twee burn-outs en een gevoel van uitgeblust te zijn als veertiger heeft de schrijver het roer omgegooid en is op zoek gegaan naar een gezondere leefstijl.

Voor Floris van den Berg betekent het zoeken naar blinde vlekken in de moraal. Eén zo'n blinde vlek is hoe dieren door mensen mishandeld en vermoord worden voor consumptie, terwijl wij prima gezond en gelukkig kunnen leven zonder dierlijke producten.
Als er één boek is dat de morele noodzaak van veganisme duidelijk maakt, dan is het dit. Dat is voor velen geen plezierige boodschap. In De vrolijke veganist gaat het er hard aan toe. De auteur probeert zijn boodschap er niet voorzichtig in te masseren, maar gaat recht op zijn doel af: het is een pleidooi voor veganisme en een wereld zonder het instrumenteel gebruik van dieren.

Ethiek in een veranderende wereld
Ik ben een planteneter, net als jij (bol.com).

Melk, je kan zonder

Veel mensen zijn opgegroeid met de sprookjes van de zuivelindustrie, zoals beelden van koeien in mooie, groene weiden en verhalen als melk is noodzakelijk voor sterke botten. Maar wat is daarvan nou waar? En hoeveel weet je nou echt over zuivel en de zuivelindustrie? Deze animatie doorprikt de sprookjes in 6 minuten. Wat er getoond wordt zal je mogelijk versteld doen staan.

Een groep dansende spreeuwen

Als tegenhanger tegen het dierenleed van veel dieren opgepakt in de bio-industrie hieronder het beeld van een grote groep dansende spreeuwen.

Duizenden vleeskippen in de stallen blijven ongezien. Hun aantal leidt tot onverschilligheid.

Duizenden spreeuwen, samenwerkend om een roofvogel te snel af te zijn, willen we vastleggen op camera.

De kwaliteit van hun samenwerking en vrijheid leidt tot schoonheid (zie video).