Denk om: eet vleesvangers om wereld te verbeteren

Meike Rijksen is campagneleider bij Greenpeace. Zij stuurde onderstaand artikel naar de rubriek Opinie & Debat van de Volkskrant (5-10-2017)

'Het is toch werkelijk niet te geloven!' mailt mijn collega me dinsdagochtend. In de mail de vraag of we niet wat moeten doen met de 'belachelijke actie' van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, de NVWA. Die tikte de Vegetarische Slager op de vingers vanwege de zogenaamd misleidende benaming van de vegetarische 'gerookte speckjes'.

Belachelijk is het inderdaad. De 'autoriteit' lijkt haar prioriteiten niet helemaal op orde te hebben. Al jaren maken we ons boos over de tekortschietende, lakse NVWA-controles op de vee-industrie: NVWA-dierenartsen die zieke dieren goedkeuren voor de slacht, een tip over het verboden gif fipronil in eieren die niet wordt opgevolgd en misstanden in slachthuizen.

Kennelijk was de NVWA te druk met het onderzoeken van de producten die juist een uitweg bieden uit dat vreselijk vervuilende en ouderwetse systeem. Ouderwets ja, want dierlijke producten als vlees en melk zijn uit en maken snel plaats voor hippe vega-burgers die niet van echt vlees te onderscheiden zijn en havermelk die ook lekker schuimt in de koffie. Dat is helemaal van deze tijd, een tijd waarin we steeds meer beseffen dat het anders moet. De gigantische vee-industrie is namelijk niet alleen een ramp voor de dieren en onze gezondheid, maar ook voor natuur en klimaat.

Een alarmerende 75 procent van de landbouwgrond in de wereld wordt gebruikt voor de veeteelt. In de Amazone is veeteelt verantwoordelijk voor zo'n 80 procent van de totale ontbossing in de afgelopen halve eeuw.

Broeikasgassen afkomstig van deze industrie zijn verantwoordelijk voor 14,5 procent van het wereldwijde totaal, net zoveel als de hele transportsector.

Overstappen van vlees naar vis maakt het er helaas ook niet beter op: meer dan 60 procent van alle vispopulaties die we eten, zijn overbevist.

Urgente actie is nodig. Die roep komt uit alle hoeken van de samenleving, inclusief de wetenschap. Juist de jonge generatie is zich daar steeds meer van bewust. De markt voor vlees- en zuivelalternatieven groeit fors. Waar je tien jaar geleden slechts een pak sojamelk ergens onder in het schap vond, loop je tegenwoordig tegen een heel schap vol keuze: rijstmelk, amandelmelk en zelfs cashewmelk - je kunt het zo gek niet bedenken.

Dus we kunnen ook omdenken en de NVWA juist bedanken. Dankzij haar geneuzel is er volop aandacht in de media voor vlees- en zuivelvervangers.

Henk en Ingrid vragen zich vanavond af of ze toch maar eens 'kipstuckjes' van de Vegetarische Slager zullen proberen. Ze willen nu ook wel eens weten waar die ophef over gaat. Hup, weer twee flexitariërs erbij. Want wie de alternatieven een kans geeft, zal beseffen dat er geen enkele reden meer is om vast te houden aan het verleden.

De vegarevolutie is in volle gang. Dat is goed voor de dieren, voor het milieu en voor onszelf. Dus NVWA, bedankt voor de vegareclame!

Foutje!, Bedankt

Op Foodlog schreef Dick Veerman:
NVWA, wees wijs en gun de Vegetarische Slager niet nog meer free publicity op uw kosten. Staatssteun op deze schaal aan goedlopende bedrijven is niet geoorloofd. Het kost u bovendien uw reputatie als serieuze autoriteit. Dat komt vooral omdat u na het fipronildrama, net weer €25 miljoen meer hebt gekregen om beter boeven te kunnen vangen en de voedselveiligheid te handhaven. Als het publiek op deze manier moet ontdekken hoe dat geld besteed wordt, zijn de rapen gaar. 

De slapende burger is het fundament van de boerenbusiness

In aflevering 94 loopt Caspar Janssen langs een dijk in Groningen. Ben Koks loopt een stukje op en probeert een antwoord te formuleren op de vraag of het redden van akkervogels zoden aan diezelfde dijk zet.
Een citaat.
Met faunaranden, met winterveldjes met voedsel voor vogels, door braaklegging, door nestbescherming. Hij had succes, maar, zegt hij als we weer tussen de schapen door laveren: 'het zet geen zoden aan de dijk'.
Dat komt, zegt hij, doordat het agrarisch natuurbeheer niet functioneert. 'Boeren doen mee vanwege het geld, maar de liefde ontbreekt - uitzonderingen daargelaten. En je laat de boeren hun eigen maatregelen controleren'. Neem die bloemrijke akkerranden. '80 procent deugt niet, de mengsels deugen niet of ze staan op de verkeerde plek. Het is hooguit een leuk gezicht voor mensen uit het dorp'.
Inmiddels denkt hij dat de akkerbouw zelf moet veranderen. 'Meer vruchtwisseling, meer gewassen. Waarom soja halen uit Zuid-Amerika? Dat is slecht voor alles en iedereen. Europa kan ook zelf eiwitten verbouwen. Gewoon doen: luzerne, veldbonen, noem maar op. Nu verbouwen boeren drie gewassen, er is geen lol aan en hun schuur is van de bank'. Dertig jaar is hij nu al bezig met het redden van akkervogels. Hij had succes, maar in de breedte ging het alleen maar achteruit. Hij wordt geroemd omdat hij boeren wist te enthousiasmeren. Maar ook dat is relatief, zegt hij. 'Toen ik vorige week de Heimans en Thijsse Prijs kreeg, zat er geen enkele boer in de zaal'.
Tot zover de Volkskrant.
Door het desastreuze beleid van streekgenoot Henk Bleker is het grootste deel van het geld voor de aanleg van de Ecologische Hoofdstructuur geschrapt. De boeren in ons land hebben al het beschikbare ruimte nodig om voedsel te produceren en mest op uit te rijden van het vee dat vooral gehouden wordt om op buitenlandse markt verkocht te worden.
Wie weet wat de kaalslag op het platteland echt betekent gaat in verzet. Maar wie de kleurschakeringen van de groene biljardlakens op het platteland een vorm van schoonheid vindt, slaapt door.

Respect is heel natuurlijk onder dieren

In de Groene schreef Sanne Bleumink in juni 2016 een interessant artikel over de manier waarop mensen naar dieren kijken. Dieren zouden veel meer respect krijgen wanneer we de manier waarop dieren in de wereld staan serieus nemen.
Bovenaan het artikel heeft de redactie gemeld:
Van ‘slurvige’ intelligentie bij olifanten en een pientere muggenzwerm tot het wood wide web van bomen: als we ons superieure mensbeeld in de wetenschap overboord gooien, gaat er een inspirerende wereld voor ons open.
Uit het artikel een citaat als aanloop naar respect.
Nicholas Ouellette geeft aan de universiteit van Stanford, aan de afdeling voor Civil and Environmental Engineering, leiding aan een lab dat onderzoek doet naar zelforganisatie in complexe systemen. In een e-mail schrijft hij me: ‘Het interessante is dat allerlei verschillende soorten dieren, zoals vogels, vissen en insecten, relatief uniform groepsgedrag blijken te vertonen.’ Die groepssystemen zijn robuust, want het maakt voor een zwerm niet uit of er een individu wegvalt. ‘Het zijn zelforganiserende, leiderloze systemen, die foutjes van het individu kunnen opvangen.’
Ouellette voert onderzoeken uit met zwermen niet-stekende muggen. Hij wil weten hoe de individuele muggen met elkaar communiceren en hoe dit leidt tot het vormen van de zwerm. Hoe komt vanuit die som van individuen plotseling dat ‘intelligente’ collectief naar boven? Hoe ontstaat deze ‘emerging property’? Ouellette blijft overigens liever spreken van ‘gedrag’ dan van ‘intelligentie’, maar ‘dat hangt af van de definitie van intelligentie die je gebruikt’.
In een van zijn onderzoeken ontdekte hij dat mannetjesmuggen bij het horen van het geluid van een vrouwtjesmug allemaal op het geluid af stoven, maar dat ze bij het geluid van een mannetjesmug juist een bepaalde afstand hielden. Niet te dichtbij en niet te ver weg, er ontstond precies dezelfde afstand tussen alle mannetjesmuggen. Zo vormde zich de zwerm. Eenvoudige regels tussen individuele muggen, zoals de afstand die moet worden gehouden tot het andere individu, bepalen hier dus wat er uiteindelijk in het collectief gebeurt.
Tot zover de Groene.
Op primitieve wijze duikt in de zwerm muggen een emergente eigenschap op die bij mensen in abstracte vorm respect wordt genoemd.
Respect bij mensen is het midden houden van de juiste betrokkenheid en de juiste afstand. Respect van mensen naar dieren is in wezen hetzelfde.
Voor wie wil weten hoe respect voor dieren getoond kan worden en wat het oplevert, klik hier.

Paluduct als constructieve natuurbrug tussen twee moerassen

Caspar Janssen loopt een jaar lang door Nederland en brengt al doende het landschap in kaart, en daarmee de planten, dieren, mensen en kwesties van het Nederlandse land.
In aflevering 86 in de Volkskrant beschrijft hij een paluduct: een verbinding over een snelweg waarmee dieren aan weerszijde, levend in een moeras kunnen migreren naar soortgenoten.

‘Er wordt al volop van gebruikgemaakt, door reeën, hazen, muizen, vlinders, libellen, baarzen en kikkers, ook de otter liet er al sporen na.
Je zou zeggen: de wakkere burger weet wel raad met dit soort dure ongein, maar dat ligt toch anders. De maatregelen komen juist voort uit het massale verzet tegen de aanleg van de weg, die dwars door de Noardlike Fryske Wâlden loopt, officieel Nationaal Landschap. Goed, besloot de provincie, dan halen we alles uit de kast om het leed te verzachten, we geven het hele gebied zelfs een opknapbeurt: het landschap, de natuur en de recreatie. Vandaar de faunapassages, een spectaculaire passage over de Falomsterfeart (een fly-over), de nieuwe elzensingels, de geplante bomen, de 'ecologische oevers', de wandelpaden. Alle registers gingen open. Nog niet alles is klaar, maar ik, als kinderlijk fan van faunapassages, vind dit nu al de beste en de mooiste snelweg van de wereld.”

Waarom dieren rechten hebben wordt vaak over het hoofd gezien

Hoe een kwinkslag van de ene columnist leidde tot een stormachtige column van een ander. Youp van 't Hek noemde intensieve veehouders Hiltlerboeren, Roos Vonk maakte wat vergelijkingen tussen de situatie van dieren in de bio-industrie met de Holocaust en Frits Barend was zeer verontwaardigd dat zijn joodse grootouders geen varkens waren. Iedereen zijn eigen gelijk en ruzie in de mediatent. Roos somde de feiten op en Frits en Elma speelden niet op de bal maar op de persoon.
Jonathan van het Reve overzag de commotie en schreef in zijn Volkskrantcolum dat dieren niet evenwaardig zijn aan mensen en hekelt het vermenselijken van de dieren die gehouden worden om te worden gegeten. Het is een prikkelende column waarin gezocht wordt naar de gevolgen van gelijkheid. “Hoeveel cavia’s ben ik bereid te pletten om één kind te redden”. Hij laat helaas open over waar het bij dierenrechten echt om gaat. Het gaat er niet om dat dieren gelijk zijn aan mensen of dat dieren ook gevoelens hebben of dat zij gedrag vertonen dat lijkt op gedrag van mensen of een intrinsieke waarde hebben. Dieren zijn intrinsiek evenwaardig aan mensen.
Waar het wel om gaat is bewustwording. Bewustwording dat alle levende wezens op aarde gelijk zijn in het wezen van rechten.
Wat is het wezen van rechten? Dat is vrijheid. Wanneer we ons oefenen in het zien waarin onze eigen vrijheid ophoudt en die van een ander (mens of dier) begint, dan kunnen we in een split second weten wat te doen in elk denkbare situatie. Het is een manier van kijken naar wat er gebeurt die we kunnen gebruiken in onderling menselijk verkeer en in het omgaan met dieren. Op deze wijze betrokken zijn bij het recht van anderen is het wezenlijke van respect en zo kunnen we ook onze eigen belangen behartigen.

Ons rechtssysteem is geïnspireerd door de Franse revolutie met als basis "vrijheid, gelijkheid en broederschap". Vrij vertaald "Laten we solidair zijn en alle mensen gelijke recht op vrijheid garanderen". Voor dieren kan gelden "Laten we ervoor zorgen dat alle dieren in gelijke mate toegang hebben tot een habitat waarin zij in vrijheid hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen".

Is hogere melkprijs wel een goed idee?

Is de actie van Milieudefensie voor hogere melkprijs in supermarkt wel zo'n een goed idee?

Een boer (intensieve melkveehouder), die een te lage melkprijs krijgt, gaat meer melken om voldoende inkomen te krijgen. Een boer (intensieve melkveehouder), die een hoge melkprijs krijgt gaat meer melken om meer te verdienen. De winst investeert hij vervolgens in zijn bedrijf om nog meer te verdienen. Hij zal er alles aan doen om zo min mogelijk belasting te betalen. Wanneer hij te weinig fosfaat- of dierenrechten heeft, koopt hij andere boeren uit. Dat is boerenlogica en boerenslimheid. Hoe groter en hoe meer, des te beter (zie rechterkolom in de internetversie). Wil je een kleinere veestapel omdat dat goed voor het milieu is, dan zal een hogere melkprijs moeten samengaan met een ingreep of beleid dat tegelijk het aantrekkelijk maakt om minder koeien te houden. Een boer gaat niet minder koeien houden omdat hij bij een hogere melkprijs hetzelfde kan verdienen met minder koeien.

Een citaat uit een artikel op Foodlog.
'Milieudefensie slaat de plank mis'.
Het CBL, de koepel van Nederlandse supermarktorganisaties, protesteerde gisteren met een advertentie in de landelijke dagbladen (zie hieronder) tegen de actie van Milieudefensie. Vandaag bracht de organisatie ook een persbericht naar buiten. Daarin schrijven de gezamenlijke supermarkten dat Milieudefensie niets begrijpt van de situatie:
Het CBL, de brancheorganisatie van supermarkten en foodservicebedrijven, vindt dat Milieudefensie een vals spel speelt door onwaarheden en onwerkelijkheden naar buiten te brengen. Supermarkten bepalen niet de prijs die een boer voor zijn melk krijgt. En dat geldt voor alle agrarische producten, zoals suikerbieten, varkensvlees en paprika’s.
De melkprijs die een boer ontvangt komt tot stand op de wereldwijde markt van vraag en aanbod. Voor Nederlandse boeren en tuinders is dit extra van belang, omdat de sector gemiddeld 70 – 80% van de productie exporteert. Bovendien zijn agrarische markten door de overheid gereguleerd, denk hierbij aan het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid. Ook dit heeft invloed op de prijs die de boer ontvangt.
“Milieudefensie geeft blijk geen kennis te hebben van marktwerking in agrarische sectoren. Kwalijker is dat Milieudefensie voorstelt, dat supermarkten gezamenlijk een minimumprijs of bodemprijs van melk gaan hanteren. Dit is een oproep om de wet te overtreden. Dat is onverantwoordelijk gedrag van een organisatie die werkt met subsidies en donaties van met name de Postcodeloterij”, aldus Marc Jansen, directeur van het CBL.
Tot zover het citaat.

Boven het artikel een foto van 5 paar klompen die verbeelden dat 20% van de boeren optimistisch kunnen aankijken tegen de toekomst en 80% niet vanwege de afhankelijkheid van de gerichtheid op de export.

Foodlog eindigt met:
de collega's van die blije boeren zijn aan de haaien van de internationale markt overgeleverd. Niettemin sprak onlangs oud-melkboerenvoorman Kees Romijn (van boerenkoepel LTO Nederland) zijn sympathie uit voor acties die tot een betere melkprijs voor Nederlandse boeren leiden. Wie op deze wijze uitvoering aan die wens wil geven, stuurt 4 op de 5 Nederlandse melkboeren het bos in. Slechts 1 op iedere 5 melkboeren kan op de rozen van de Nederlandse markt zitten. De vraag bij deze actie is dan ook: welk paar klompen willen we in Nederland houden en wie zadelen we op met een 'oneerlijke prijs'? Er is immers maar plaats voor één paar. De andere vraag is: willen we die keuze laten maken door de supermarkten, Milieudefensie, de Dierenbescherming of moeten de boeren daar zelf voor zorgen?
Tot zover Foodlog.

Er zijn nog meer partijen die invloed kunnen hebben op de toekomst van de veehouderij en daarmee op de gevolgen voor dier en milieu en dat zijn de individuele consument en de politici. Een land van mensen die de consumptie van dierlijk voedsel vermindert en een politiek die haar beslissingen doordenkt in al haar gevolgen, verkleint ook de legitimiteit van een intensieve veehouderij.

Melkveehouders die uit zichzelf biologische melk produceren krijgen een veel hogere prijs voor hun melk dan de kostprijs. Een hogere prijs bepleiten voor gewone melk zonder eerst een tegenprestatie op het gebied van het milieu te eisen, is een expliciete verwaarlozing van het milieu.


Klik hier om meer te lezen over de (fluctuaties in de) melkprijs of in de Internetversie bij de labels.

Ulrich Seidl op safari naar jagers

Safari is de nieuwe documentaire van Ulrich Seidl.
Uit een recensie van de Volkskrant door Pauline Kleijer:

"Het superioriteitsgevoel van de jagers en de manier waarop zij dieren degraderen tot 'stukken' blijft bij Seidl niet helemaal onbestraft. Zelfs in de meest bloeddorstige scènes onthoudt de regisseur zich van commentaar, maar zijn camera weet wel de ogen van de dieren te vinden. Hij vangt de blik van een mannelijke giraffe, die vanuit de verte moet toezien hoe zijn vrouwtje is neergeschoten.

Als woorden te veel kunnen verzachten, moet het beeld maar spreken, lijkt Seidl te denken. Het moet gezien worden, al dat bloed dat over de vloer loopt wanneer een zebra wordt geslacht. Het is bloed, geen zweet. Jagen is moorden."

"Zo zet Seidl zonder nadruk de verhoudingen op scherp. Safari gaat over meer dan het doden van dieren. Wie zonder pardon een giraffe kan neerschieten (een actie die de gruwelijke en indrukwekkende scènes uit de film oplevert), heeft wellicht ook geen moeite met andere vormen van geweld. De vraag is niet of de mens moordzuchtig is, maar wanneer hij zich het recht toekent om te moorden. Het is een kijkje in de ziel dat bepaald onrustig maakt."
Zie ook "evenwaardigheid is niet vanzelfsprekend".

Kippen en koeien samen in de wei

In aflevering 73 van zijn voettocht door Nederland doet Caspar Jansen Sondel aan. Daar hebben Sierd en Joke een gemengd bedrijf.

Twee citaten:
De kippen van Sierd en Joke gaan achter de koeien aan. Eerst begrazen de koeien een deel van het weiland, daarna lopen de kippen er en verspreiden ze - bijkomend voordeel - met hun poten de koeienmest gelijkmatig over het weiland. Om de drie dagen wordt de wagen verplaatst.
Ach, bloedluis, daar hebben hun kippen zelden last van, zegt Joke. Hun kippen kunnen zandbaden nemen wanneer ze maar willen, dat doen ze van nature ook, en dat helpt.
Jansen besluit met:
Ik zie opeens het beeld voor me van Nederlandse eieren die in Hongkong uit de schappen worden gehaald. Tragisch, maar ik vraag me toch vooral af waarom die eieren er überhaupt liggen, in Hongkong, in Sierra Leone, in Duitsland. Hebben die mensen zelf geen kippen? Moeten er daarom meer dan honderd miljoen kippen in Nederland worden gehouden?
Tot zover beide citaten.

Het idee van kippen in mobiele kippenhokken werd al langer toegepast bij het “grasei”.
Het levert eieren op van nog hogere kwaliteit dan biologische eieren. Het is niet alleen het grote welzijn van kleine(re) tomen, het is ook het natuurlijke voedsel dat de kippen eten, ook niet bespoten en zonder kunstmest verkregen. Belangrijk is de aanwezigheid van bomen of struiken, want kippen zijn oorspronkelijk bosdieren. Voor koeien en het landschap zou dat ook een verbetering zijn. Koeien houden (net als mensen) van beschutting tegen zon, wind en regen.
Wanneer de Nederlandse veehouderij zich niet meer zou richten op de export en op deze wijze natuur inclusief zou werken, dan zouden heel wat problemen zijn opgelost. De prijs van de producten moet dan wel gegarandeerd worden, anders zou bio-industrie uit het buitenland de markt bederven.

Boeren leren om verantwoordelijkheid te nemen

Ben Ale uit Delft schrijft

In het kader van het nieuwe toezicht is de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de eieren bij de branche gelegd, die daar het IKB Ei voor heeft opgericht. Bij die controle is van alles misgegaan. Kennelijk is men in de vertrouwensbenadering van de bedrijven doorgeschoten. Dat gaat de bedrijfstak veel geld kosten. Zoals meestal in dit soort gevallen overweegt de overheid bij te springen.

Opnieuw is de winst voor het bedrijfsleven zolang het goed gaat en zijn de kosten voor de belastingbetaler als het verkeerd gaat. De enige manier om het bedrijfsleven te leren dat eigen verantwoordelijkheid echt eigen verantwoordelijkheid betekent, is op te houden met de bedrijven te helpen als men door eigen schuld kosten heeft.

Tot zover de ingezonden brieven.

Dick Veerman schreef het volgende op Foodlog.
Nederland wel te traag; boeren moeilijk als slachtoffer te zien.
Nederland handelde wel te traag op de aanwijzing uit november. Als insecticide in de dierlijke voedselketen (dus voor direct gebruik in stallen of op dieren die we eten of waar we de producten, zoals eieren en melk, van eten) is fipronil domweg verboden, terwijl bekend is dat het middel zich kan ophopen in vlees en eieren. De heisa ontstond toen dat verbod geschonden bleek, mogelijk al drie jaar en vermoedelijk met mede-verantwoordelijkheid van de boeren zelf. Zij gingen in zee met een bestrijdingsmiddelenbedrijf waarvan ze hadden kunnen weten dat het niet bonafide was. Foodlog hoorde inmiddels van goed geïnformeerde mensen uit de eierwereld dat het gerucht ging dat Chickfriend, het gewraakte bestrijdingsmiddelenbedrijf, 'geld opzij had gezet voor als het mis zou gaan'. Als zulke informatie naar boven komt, wordt het steeds minder gemakkelijk om de boeren als slachtoffers te zien.

Forse gevolgschades.
Afgelopen weekend hoorden we van een Nederlandse ondernemer die door een Amerikaanse afnemer werd gevraagd of een graanproduct dat hij levert wel vrij van fipronilresiduën is. De fipronilaffaire kan forse gevolgschades veroorzaken. De markt is inmiddels kopschuw, zelfs voor fipronil dat legaal en niet in de dierlijke keten is gebruikt en binnen de normen is toegepast. Nederlandse boeren, autoriteiten en de politiek die de autoriteit en kennis stuk bezuinigde, hebben wat op hun geweten.

Tot zover Foodlog.

Natuurlijk hebben de politieke partijen, de NVWA, de supermarkten en de consumenten ook een deel van de verantwoordelijkheid voor dierenwelzijn in de veehouderij. Maar door de ontwikkelingen in de voedseltechnologie en de opkomst van plantaardige vleesalternatieven geldt tegenwoordig niet meer dat een veehouder onmisbaar is, sterker nog: hij staat aan de basis van veel problemen door de grootschaligheid, gericht op export.

Export van dierlijk voedsel maakt meer kapot dan de belastingbetaler lief is.

Klik hier om meer te lezen over verantwoordelijkheid in de omgang met dieren.

Een platteland met steeds minder dieren

Door de voortschrijdende schaalvergroting op het platteland, verdwijnt er steeds meer dierenleven buiten de stallen.

Caspar Janssen wandelt door Nederland en doet verslag van wat hij ziet in de Volkskrant. In Friesland valt hem op dat het landschap leeg is.

Dit is wat hij in aflevering 50 ziet op weg van Bolsward naar Makkum

“Raaigras links, raaigras rechts, dan een maisveld, een megastal hier en een megastal daar, een melkwagen van Campina, balen opgestapeld kuilgras, windmolens in de verte, dan weer een maisveld, en weer dat donkergroene raaigras. Geen koeien, en na een paar kilometer sta ik stil en hoor ik minutenlang helemaal niets, op een brommer na. Doodse stilte. Goed, het is het rustige seizoen, maar helemaal geen vogels? Geen bloemen, geen vlinders ook, nou ja, eentje dan, in de berm van de weg. Eerder zag ik nog een groepje spreeuwen, maar het duurt tot vlak voor Exmorra eer ik een weilandje zie met zowaar een paar kieviten.”

Hij vraagt zich af over geen tussenweg is.
Tot zover dit citaat.

De reden waarom in Nederland schaalvergroting in de veehouderij is, ligt in de export en de vrije markt. Nederlandse boeren hebben het recht om buitenlandse boeren te beconcurreren. Daar lijkt weinig mis mee, totdat je je een voorstelling gaat maken hoe wij onze prijzen zo laag weten te houden en wie of wat daarvan de dupe worden..
Met de nadelen van de schaalvergroting lijkt de veehouderij vooral af te steven op een voortijdig einde. Het beweegt zich op een doodlopende weg.

Met dit beeld wordt ook de vraag opgeroepen of er een terugkeer op de agrarische schreden denkbaar is of dat de veeboeren zich moeten neerleggen bij een uitstervend beroep. Wanneer de toekomst plantaardig is, lijkt dit uitsterven het eerst zichtbaar te worden in ons land.

Is dit een ramp? Vermoedelijk niet, wanneer de vrijgekomen ruimte weer wordt teruggegeven aan de natuur.

Zie ook de foto’s van het platteland met megastallen.

In aflevering 55 schrijft hij:

Iedereen ziet ook iets anders natuurlijk. De één ziet dat het landschap groen is, en dat er voedsel wordt verbouwd, dus dan zal het wel goed zijn, want er zijn toch milieuregels. De ander ziet dat het landschap is uitgekleed, zoals dat heet, een landschap vol mest, bruin met een vette laag groen eroverheen. Parallelle werelden, verschillende bubbels. Boerenorganisatie LTO Noord was vorige week oprecht verbaasd over de golf van verontwaardiging die uitbrak na haar oproep aan gemeenten op tijd de bermen te maaien. Geen idee dat veel mensen die wegbermen nu juist zien als laatste houvast voor wilde planten, vlinders en bijen op het platteland.

Bij Doniaburen loop ik de zeedijk op. Positief denken, focussen op de goede ontwikkelingen. Die zijn er ook. De provincie Friesland die van 'natuurinclusief boeren' een speerpunt heeft gemaakt, FrieslandCampina wil praten over een duurzamer toekomst, al die boeren die het wel degelijk anders willen en ook doen.

In mijn gedachten probeer ik het landschap weer aan te kleden. Ik word geholpen door het uitzicht op de Workumerwaard, buiten de zeedijk, beheerd door 't Fryske Gea. Ook hier was het ooit beter, maar toch: koeien op de dijk, kruidenrijk grasland. Ik denk de pinksterbloemen, de koekoeksbloemen en de grutto's van het voorjaar erbij en stel me voor dat een groot deel van het Friese boerenland er zo zou kunnen uitzien. Dan nog zou het meer dan voldoende zuivel kunnen produceren, mits je niet 60 procent wil exporteren.

Aflevering 60: In het mooie Hemelum wil een varkensfokker fiks uitbreiden, tot grote zorg van de bewoners.
"Veel dorpsbewoners zijn tegen de uitbreiding, vanwege de stankoverlast, vanwege het verkeer en omdat ze geen 'Klein Brabant' willen in Gaasterland. De boer redeneert op zijn beurt dat uitbreiding de geuroverlast juist zal verminderen, omdat hij nieuwe luchtwassers gaat plaatsen. 'Wat me zo spijt, zegt Angelique Matthijssen, 'is dat je elkaar niet meer verstaat. Boeren zeggen: wij zorgen voor eten en burgers zeggen: jullie zorgen voor overproductie en overbemesting. De verhoudingen zijn zoek, evenals de menselijke maat, de natuurlijke maat. Het is niet meer behapbaar. Zo'n klein dorp en dan zo'n industrieel boerenbedrijf, vlak bij school, vlak bij de peuterspeelzaal. Niet de behoefte is bepalend, of het landschap, of de gemeenschap, maar de productie, het bedrijfskundig perspectief. Boeren uit Brabant kopen hier grond omdat ze dan meer mest kwijt kunnen. Wie snapt dat nog?'"

Sanering van de veehouderij zal problemen oplossen

Eric van der Aa pleit in twee artikelen op foodlog voor inkrimping van de Nederlandse veehouderij met 75%:

Een sanering met 75% van de Nederlandse veehouderij zal het overgrote deel van de daaraan gerelateerde problemen op het gebied van natuur, lucht, water, bodem, volksgezondheid etc. doen verdwijnen. We produceren dan nog steeds ruim voldoende vlees, zuivel en eieren voor de Nederlandse bevolking. Tegelijkertijd boeken we jaarlijks besparingen van vele miljarden euro’s zoals hiervoor beschreven, die de huidige economische waarde van de Nederlandse veehouderij minimaal evenaren. Als we bovendien het Nederlandse voedingspatroon in een meer vegetarische richting kunnen bijsturen zijn de besparingen zelfs aanzienlijk groter dan de economische waarde van het hele veehouderijcomplex. Een forse sanering van de Nederlandse veehouderij maakt ons land derhalve schoner, mooier, gezonder, veiliger en welvarender.

Uiteraard is dit een politieke krachttoer van jewelste, vooral vanwege het geheel ontbrekende agrarische draagvlak voor een dergelijk beleid. Desondanks zullen we er toch aan moeten geloven en bovengenoemde (wellicht wat kille) economische argumenten kunnen de doorslag geven bij de keuze voor deze onvermijdelijke koerswijziging. Volgende generaties zullen ons dankbaar zijn.

Pleidooi voor degrowth en voor minder zinloze (koe)handel

In zijn nieuwste boek 'Frontlijnen, een reis langs de achterkant van de wereldeconomie', schetst Nick Meynen een onthutsend beeld van de desastreuze effecten van het globale kapitalisme.
"Onlangs las ik een artikel in The Economist dat TTIP verdedigde. De auteur verdedigde TTIP door te stellen dat de Fransen nu ook oesters uit San Francisco zouden kunnen eten. Dat is nu eens het typevoorbeeld van het soort handel dat we net niet nodig hebben.  Of een ander voorbeeld: onze garnalen die we vangen in de Noordzee, exporteren we naar Marokko om ze daar te laten pellen en vervolgens opnieuw overbrengen naar hier. Met zo’n manieren van handel drijven moeten we stoppen door middel van een radicale switch van het beleid. Je kan dat niet aan de markt overlaten, hier moet de overheid zijn verantwoordelijkheid nemen. Zeker omdat de markt ook de kosten niet bij de juiste personen laat terechtkomen. Wie betaalt bijvoorbeeld voor het stijgend aantal doden die vallen door luchtvervuiling? Of kijk naar de manier waarop we de geulen in onze havens steeds verder uitdiepen om groter vrachtverkeer toe te laten. Dat maakt ons steeds kwetsbaarder voor een stijgende zeespiegel, maar wie zal uiteindelijk betalen voor de schade die aangericht wordt door overstromingen? Dat zullen niet de bedrijven zijn die nu winst maken".

DWM: Jouw versie van het protectionisme houdt dus een zeker ‘degrowth’-scenario in. Maar leidt dat niet tot een samenleving waarin we gewoon allemaal minder zullen hebben? Ik vrees dat weinig mensen daar enthousiast zullen over zijn.
Nee, niet noodzakelijk. Dat is net hetgeen we zullen krijgen wanneer we niks doen. Dan krijg je samenlevingen zoals die in Oost-Congo waar eigenlijk geen middenklasse meer bestaat. Als je alles laat betijen is het dat waar we naartoe gaan. Maar er zijn ook steeds meer wetenschappers verenigd in de degrowth-beweging. Zij proberen na te gaan hoe een samenleving kan functioneren binnen bepaalde ecologische en sociale limieten. Die wetenschappers willen op een georganiseerde manier degrowth organiseren, met een veel eerlijkere en gelijkere verdeling van de middelen die planeet aarde ons geeft. Want degrowth zal er natuurlijk sowieso komen wanneer de grondstoffen schaarser worden en op geraken. De vraag is niet of er degrowth aan zit te komen maar of we die degrowth gepland laten verlopen of chaotisch.

Tot zover een citaat van de DWM.

Het pleidooi van Meynen geldt natuurlijk het meest voor de manier waarop met name door Nederland vlees wordt geproduceerd voor de export. Het leidt naast dierenleed tot milieuvervuiling, klimaatopwarming en ontbossing omdat voedsel voor vee uit het (verre) buitenland wordt gehaald.
Een reis langs de achterkant van de wereldeconomie (bol.com).

Melkveeboeren ruiken belastinggeld

Citaat van Foodlog.

Foodlog berekende dat voor circa €1 miljard aan verbrande investeringen boven de markt hangt in de melkveehouderij. Het gaat als het ware om toxic assets, geld dat gestoken is in stallen, melkinstallaties, dieren en bedrijfsverhuizingen die geen waarde meer hebben omdat hun capaciteit in de markt ongewenst is.

De boeren ruiken het bloed van Van Dam, laat de uitzendingvan Nieuwsuur zien. Advocaat Goumans toont zich vol vertrouwen in de goede afloop. Zijn aanwassende stroom cliënten heeft potentieel een miljard euro te verdienen. Dat is voor boeren een formidabel belang. Ze staan financieel zwaar onder druk, terwijl Rabobank al gezegd heeft hun schulden niet te zullen kwijtschelden omdat ze nog voldoende onderpand hebben. Van Dam kan dus zijn borst nat maken. De Nederlandse belastingbetaler ook, want die loopt het uiteindelijke risico voor het verbrande geld dat waar nodig via de rechter op de Staat zal worden verhaald.
Tot zover Foodlog.

Liefde voor het dier of voor de boer?

Citaat van de Correspondent, auteur Nina Polak, over Boer zoekt Vrouw

Toen Olke vorige week informeerde wie van zijn vrouwen het eerste zou kunnen verhuizen, zodat hij haar niet te lang hoefde te missen in zijn keuken, sloeg de stemming om op de Texaanse ranch. Verleidster Sandra leek plotseling ernstig afgeknapt en bij dierenvriend Alberdien, die al op het eerste gezicht in lichterlaaie stond voor haar Friese boer, drong ineens de dieronvriendelijke realiteit door van het boerenbestaan. Met tranen in haar ogen bedankte ze voor de eer, ze kon de kalvermoord niet aan.

‘Ja, het leven is hard,’ zei Olke begrijpend, terwijl hij Alberdien in zijn armen sloot. Yvon Jaspers vroeg haar gespeeld verbaasd of ze misschien een te romantisch beeld koesterde van het leven op een boerderij. Welja. Hoe zou Alberdien daar nou aan gekomen zijn?

Het lag voor Alberdien niet aan de boer, maar aan zijn bio-industrie. In mijn herinnering is dat de eerste keer in de geschiedenis van het programma dat een van de kandidates een ethische reden opgeeft voor haar vertrek. Het past in een seizoen waar de realiteit zich maar moeilijk roze laat kleuren.

Het dringt al met al nu pas goed tot me door dat Boer zoekt vrouw eerst en vooral een hard programma is. Dartele koetjes, kalfjes, bloemetjes en bijtjes dragen ongetwijfeld bij aan de aantrekkingskracht, maar ze versluieren misschien ook dat het draait om harten en levens – van mensen, maar ook van dieren.

Dierenactivisten stortten zich dit jaar ook op de hypocrisie van Jaspers, die eerder actie voerde tegen de bio-industrie en nu boeren als David romantiseert. Lees de bezwaren van Stichting Varkens in Nood.

Discussie over de behandeling van varkens

Wanneer een varkenshouder er voor zorgt dat een varken in zo kort mogelijke tijd gezond kan worden afgeleverd bij het slachthuis, zal hij of zij weinig te vrezen hebben van toezicht houdende instanties.
In de praktijk zal de verzorging gedaan worden met zo min mogelijk moeite, tijd en kosten. Hoeveel varkens de varkenshouder wil houden hangt samen met zijn inschatting van kosten en baten.
Waar het publiek wel een mening over heeft is of een varkenshouder onverschilligheid kan worden verweten wanneer hij zijn dieren geen natuurlijk leven laat leiden. Slachthuizen worden kritisch bekeken omdat wat mensen onder dierenleed verstaan, juist dat is wat een slachthuis doet, namelijk een dier zo snel mogelijk te doden, zodat het verwerkingsproces kan beginnen.
Weinigen staan stil of een varkensleven dat zich voltrekt in een niet natuurlijke omgeving ook onder dierenleed valt.

In de Volkskrant een paar citaten uit ingezonden brieven naar aanleiding van de verontwaardiging die Roos Vonk uitte over de misstanden in het slachthuis van Tielt.

Citaat boerendochter R.M. Lenferink
“Ik ben een 22-jarige studente. Ik zie mijzelf graag als een open, ruimdenkend persoon en vind het belangrijk dat mensen zich in Nederland vrij voelen om hun mening te geven over wat dan ook. Ik bekijk situaties graag vanuit verschillende perspectieven, zonder mensen met een afwijkende mening te veroordelen.
Toch zit uw artikel ('Het lijden van het varken zien we liever niet', O&D, 27 maart) mij dwars, ik ben er persoonlijk door gekwetst. Ik ben namelijk ook boerendochter. Mijn vader houdt varkens, en al gaat u dit waarschijnlijk niet geloven: hij houdt daadwerkelijk van zijn varkens. Mijn ouders hebben mij opgevoed met het idee dat het belangrijk is om respect te hebben voor natuur en dier. Ik weet niet anders dan dat mijn vader meerdere nachten per week zijn nachtrust onderbreekt om bij de dieren te gaan kijken. Of alles wel goed gaat met een zeug die diezelfde nacht biggetjes gaat krijgen, bijvoorbeeld.
Dit doet hij omdat hij van de dieren houdt. Het is zijn passie.”

Citaat dierenarts Kitty de Vries
“De waarde dierenwelzijn delft echter vaak het onderspit ten opzichte van de waarde 'economie': een slachthuis wordt niet zo ingericht dat het voor de dieren optimaal is, dat kost immers veel geld. En personeel op de werkvloer doet vuil, zwaar en matig betaald werk, maakt lange dagen onder moeilijke omstandigheden en moet presteren, immers elk uur moeten zoveel dieren geslacht worden. Het personeel heeft een laag opleidingsniveau en wordt níet geselecteerd op diervriendelijkheid. Door de aard van het werk raakt men bedrijfsblind en afgestompt.
Daarnaast gaan veel mensen die in de vee-industrie werken, van hoog tot laag, vooral om met gelijkgestemden. Ze zijn niet kritisch ten opzichte van de wijze waarop dieren gebruikt worden in de maatschappij, staan dus loodrecht tegenover publicisten als Roos Vonk, die de vee-industrie een 'grote blinde vlek in ons land - een schandvlek' noemt. Ze gaan weinig in gesprek met dierenbeschermers en worden zo maar mondjesmaat gestimuleerd om hun ideeën en hun gedrag aan te passen.
Grote slachthuizen zijn gesloten bolwerken, slechte ervaringen met dierenactivisten hebben dat nog versterkt. Nederland is een handelsnatie en vlees is een groot exportproduct. Er is een voortdurende neerwaartse druk op de kosten, zo kunnen we blijven meetellen op de internationale markt. Goed dierenwelzijn betekent een kostenpost waar, zo lijkt het ten onrechte, weinig 'winst' mee te behalen is.
De consument ten slotte gedraagt zich niet zoals hij zich als burger opstelt. Hoeveel consumenten vragen aan hun slager waar het vlees dat ze kopen geslacht wordt en stellen vragen over hoe diervriendelijk daar gewerkt wordt, laat staan dat ze zelf het slachthuis bellen en vragen of ze mogen komen kijken hoe er geslacht wordt? Gelukkig groeit de groep die bewust biologisch vlees eet en minder vlees eet snel. De grootste groep consumenten gaat echter nog steeds voor de kiloknallers. En de supermarkten weigeren om dat beleid te veranderen (in België mag stunten met vleesprijzen niet).”

Citaat docent Willem Vermaat
“De discussie over varkens, in deze krant aangezwengeld door Roos Vonk, gaat vooral over hoe de dieren het hebben. Volgens het ene kamp worden ze bruut mishandeld, volgens het andere liefdevol verzorgd.
Zoals vaak wordt voorbijgegaan aan de vraag of het überhaupt gerechtvaardigd is dieren te gebruiken voor menselijke doeleinden.
Vleesvarkens zijn zes maanden oud als ze naar de slacht gaan. Omgerekend naar een mensenleven zijn ze dan niet ouder dan een peuter. Zouden we dat ook accepteren als het om honden gaat?
Van de meeste diersoorten voelen we wel aan dat het niet juist is om dieren op die manier te gebruiken. Maar dat het met sommige dieren wel gebeurd, zien we als een vanzelfsprekendheid, zodat we nauwelijks afvragen of het wel rechtvaardig is. Volgens boerendochter R.M. Lenferink (U, 1 april) kun je er als boer zelfs passie voor hebben om je brood te verdienen in een industrie die draait op het doden van varkens. Hoe de dieren ook behandeld worden, je hoeft er geen getuige van te zijn om daar bezwaar tegen te hebben. Dat vinden we ook niet als het om honden zou gaan.”

Meer lezen over het onnatuurlijke leven van een varken? Klik hier.
Wie wil weten welke drogredenen er zoal worden ingezet voor de verdediging van de bio-industrie, klik hier.
Dit zijn de minimale eisen die aan de verzorging van landbouwhuisdieren worden gesteld.

Naschrift van Roos Vonk:
In reactie op mijn stuk over de veeindustrie schrijft R.M. Lenferink dat boeren respect hebben voor dieren; het is hun 'passie'. (U, 1 april) Ik heb moeite met deze woorden in een context waar dieren worden geboren met als enige doel zeer jong te worden geslacht.

Mijn stuk ging primair over slachthuizen, maar inderdaad heb ik ook misstanden in de veehouderij genoemd. Ik ken diverse veehouderijen en mijn bezoek aan een varkenshouderij staat zelfs op YouTube. Ik weet dat boeren in hun ogen de dieren goed verzorgen, gegeven de grenzen van lage marges en stalsystemen gericht op massaproductie. Als je opgroeit met zeugen tussen metalen stangen of kalveren in plastic boxen, zie je daar niets verkeerds aan. Ik ben dan ook van harte welkom om te komen kijken, zeggen veel boeren.

Mooi, want dan is er, denk ik, ook geen belemmering om in veehouderijen camera's te plaatsen, zodanig dat de beelden direct bekeken kunnen worden door elke consument. Dan wordt dierenwelzijn zichtbaar; dan kan de boer die dieren beter behandelt een hogere prijs vragen en hebben de kiloknallende supermarkten het nakijken. Dit zal zowel dieren als boeren als de menselijke beschaving ten goede komen. In de tussentijd ga ik graag in op de uitnodiging van Lenferink en wacht ik nadere details af.

Kalfjes importeren en koeien slachten?

Persbericht van Wakker Dier.

Import kalfjes halveert effect massale koeienslachting.

Terwijl Nederland in 2017 zo’n 160.000 melkkoeien naar het slachthuis stuurt om het milieu te ontlasten, importeert de kalversector dit jaar ruim 700.000 kalveren. De import van deze kalfjes halveert de milieuwinst die de massaslachting van de melkkoeien moet opleveren. Dat berekent Wakker Dier op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Wakker Dier is woest op de overheid: “biologische boeren moeten koeien slachten om een mestberg kleiner te maken waar ze niet eens verantwoordelijk voor zijn, en aan de andere kant laat de overheid de kalversector honderdduizenden kalveren importeren. Dat is geen mestbeleid, maar shitbeleid”!

Mestberg.
De overheid heeft de afgelopen drie jaar lijdzaam toegekeken hoe de melkveesector uit zijn voegen groeide na het afschaffen van het melkquotum. Het gevolg is een gigantische mestberg. Nu heeft Nederland - terecht - een waarschuwing gekregen uit Brussel omdat we meer fosfaat (mest) produceren dan is afgesproken: de mestberg moet krimpen. De overheid neemt maatregelen met de botte bijl en laat zo’n 160.000 extra koeien slachten. Ook de kleinschalige, grondgebonden en biologische boeren moeten inleveren, ook al zijn zij niet verantwoordelijk voor het mestoverschot. Voldoe je als boer niet aan de nieuwe regels en hou je te veel dieren, dan kan je een flinke boete verwachten.

Import kalveren.
De Nederlandse melkveesector levert ieder jaar zo’n 800.000 kalveren aan de kalversector. Want een koe die geen kalf krijgt, geeft geen melk. Deze kalfjes verhuizen na twee weken van de melkveehouderij naar de kalvermester waar zij in zo’n zes maanden worden vetgemest. Daarbovenop worden elk jaar ook honderdduizenden kalveren geïmporteerd om hier vetgemest te worden. Uit CBS-cijfers blijkt dat de Nederlandse vleeskalversector in januari en februari al 113.175 kalveren heeft geïmporteerd. Deze kalfjes komen vooral uit Duitsland, maar ook helemaal uit Letland, Estland en Tsjechië. Zo stevent de kalversector dit jaar af op een import van 735.000 kalveren. Hetzelfde hoge aantal als in 2016.

Kalversector doet massaslachting melkkoe teniet.
Maar ook deze geïmporteerde kalfjes produceren mest en dragen bij aan het fosfaatoverschot. De fosfaatproductie wordt berekend in grootvee eenheden (GVE). Een melkkoe is 1 GVE. Een vleeskalf dat maar 6 maanden oud wordt telt als 0,115 GVE. Dat betekent dat acht kalveren per jaar ongeveer evenveel mest produceren als een volwassen melkkoe. De naar schatting 735.000 kalveren die dit jaar Nederland binnenkomen, produceren dus evenveel mest als zo’n 85.000 melkkoeien. De geïmporteerde kalveren produceren daarmee ongeveer evenveel mest als de helft van het aantal te slachten koeien.

Zo kan het ook.
Met een verbod op de import van kalfjes had de overheid twee vliegen in één klap kunnen slaan: de biologische en grondgebonden boeren hadden geheel gespaard kunnen blijven in de massaslachting én de overheid had een einde kunnen maken aan veel dieronvriendelijke lange afstandstransporten van veel te jonge kalfjes.

Het huidige beleid van de overheid slaat volgens Wakker Dier als een tang op een varken. Het kan ook anders. Afgelopen november werd het plan “Grondgebonden Melkveehouderij” gepubliceerd door een coalitie van diverse boeren-, natuur-, milieu- en zuivelorganisaties. Dit voorstel zorgt ook voor de benodigde afname van fosfaat, maar op een duurzame manier. In dit voorstel zouden binnen vijf jaar alle melkveebedrijven grondgebonden zijn. Dat betekent dat alle melkveehouders genoeg grond hebben om hun koeien te weiden en alle mest zelf kunnen gebruiken. Van een mestoverschot is er dan geen sprake meer in de melkveehouderij. Dit gebeurt nu al op biologische en grondgebonden melkveebedrijven.

Met deze maatregelen - in combinatie met maatregelen voor de kalvermesterijen - had de overheid een slag kunnen maken naar een duurzame veehouderij, maar helaas beschermt de overheid liever de industrie dan de koe. Wakker Dier pleit voor maatregelen die toewerken naar een diervriendelijke melkveehouderij met eerlijke prijzen voor de boer en de koe in de wei.

Twijfelen tussen de PvdD en VVD?

In een ingezonden brief in de Volkskrant verbaast iemand zich over de zwevende kiezer die twijfelt tussen de VVD en PvdD.
Toch is de twijfel niet zo vreemd, wanneer je bedenkt dat beide partijen duidelijke standpunten hebben over de economie en uitgaan van een waarde die voor mens en dier belangrijk is, namelijk vrijheid.
Voor de liefhebber gaat de VVD niet ver genoeg in het opkomen voor wezens die vrijheid ook belangrijk vinden en maakt de PvdD niet genoeg duidelijk hoe die duurzame economie er moet komen op niet al te lange termijn.
Maar beide partijen zijn spelers op de wereldmarkt en willen zoveel mogelijk mensen laten profiteren van hun visie op de economische koers. Het verschil zit in de bereidheid om ook te werken aan innerlijke bevrijding.

Was Tom Regan effectief voor dierenrechten?

De recent overleden Tom Regan was een bekend pleiter voor dierenrechten. Dat sierde hem. Toch was niet alles wat hij deed effectief. In dit artikel een aanzet tot een andere, meer effectieve visie op dierenrechten.
Er zijn twee opvallende zaken waar Regan voor pleitte waar je vraagtekens bij kunt zetten.
1. Dieren hebben een intrinsieke waarde
2. Sommige diersoorten moeten eerder voor rechten in aanmerking komen dan andere

Het eerste is omstreden omdat het de indruk wekt dat je mensen wilt overtuigen met een onbewijsbare stelling en het tweede is omstreden omdat het niet uitgaat van gelijkwaardigheid.
In de westerse cultuur zijn mensenrechten gebaseerd op de drie principes van de Franse Revolutie: vrijheid, gelijkheid en broederschap. Hoe ambitieus het ook moge lijken, er is niets mis mee om deze principes door te trekken naar allen dieren. Het zal voor sommige mensen die nu veel geld verdienen aan het gebruiken van dieren enorme consequenties hebben, maar dit is geen reden om een andere koers te gaan varen.

Wie meer wil lezen over het bezwaar van het schermen met intrinsieke waarde, klik hier.
Wie meer wil lezen hoe de principes van mensenrechten kunnen worden doorgetrokken naar dierenrechten, klik hier.

Klik hier voor een interview door Dirk-Jan Verdonk met Regan.

Plan B uitgewerkt voor gezonde veehouderij

Marianne Thieme wordt in het kader van de verkiezingen in de Volkskrant geïnterviewd over Plan B.

'We willen mensen overtuigen van de noodzaak van een plan B, omdat er geen planeet B is. Dat is allereerst een ander economisch systeem. Nu moeten mensen alleen maar harder werken, langer doorwerken en moet er meer geproduceerd en geconsumeerd worden om iedereen welvaart te verschaffen. Dat kan niet op een planeet die niet meegroeit en een beperkte hoeveelheid grondstoffen heeft.
'Daarom willen wij de belasting op arbeid - iets dat we wél in overvloed hebben - afschaffen of sterk verminderen. Tegelijkertijd gaan we dat wat schaars is - met name grondstoffen - juist belasten. Dan krijg je een economie die veel meer draait op mensen, op duurzame grondstoffen, waardoor we ook een volhoudbare economie gaan krijgen.
Tot zover Thieme.

In het interview wordt het niet met name genoemd, maar bij de grondstoffen kun je denken aan het zwaarder belasten van veevoer dat uit het buitenland (regenwoud) wordt gehaald, aan het schoonmaken van grondwater en oppervlaktewater, aan het vruchtbaar houden van landbouwgrond, aan het in stand houden van biodiversiteit. De lijst zou zo lang moeten zijn dat de Nederlandse agrosector eieren voor zijn geld kiest en weer duurzaam gaat produceren, gericht op de lokale markt met oog voor dierenwelzijn en natuur.

Plofmelk

Dick Veerman in Foodlog.
In 2015 mocht ik een internationale bijeenkomst van dierenartsen over antibiotica modereren. Beesten die we genetisch optimaliseren om heel efficiënt één kunstje met hun lijf voor ons te doen, zijn een potentieel gevaar voor het milieu, hoorde ik daar. Hun darmgezondheid is niet optimaal en noopt tot het gebruik van middelen die we niet moeten willen gebruiken. Via hun poep zorgen ze voor een te hoog risico op anti-microbiële resistentie in het milieu. Terug daarom, zeiden de dierenartsen, naar oorspronkelijker dieren, oorspronkelijker voer en - omdat we toch wel erg veel beesten bij elkaar houden - mogelijk wat farmaceutica die hun immuunrespons extra aanzetten. Ik geef slechts door wat deskundigen zeggen, die belang bij de veehouderij hebben.

Weidemelk voorbij.
Met dergelijke en andere aspecten naast fosfaat, hebben de boeren, bank, toeleveranciers en Van Dam nauwelijks tot geen rekening gehouden. Toch beweert Nederland - en de huidige staatssecretaris voorop - dat we ver vóór moeten lopen. We blijken eerder flink achter te lopen omdat de melk ons piepkleine landje al over de schoenen liep en we niet weten hoe we daar een verstandig business model van moeten maken.

Weidemelk moet het verschil maken, zegt de Nederlandse Zuivel Organisatie al jaren. De verder opgefokte koe waar Nederland sinds vrijdag voor heeft gekozen, maakt dat een verder punt van aandacht. Weet u hoeveel en hoeveel veel echtere weidemelk uit minstens zoveel echte koeien Ierland, Frankrijk en Duitsland met hun pas echt uitgestrekte weiden kunnen maken?

Rijke consumenten willen echte maar geen 'plofmelk' - dat woord gaat u binnenkort vast horen. Nederland koos vrijdag tegen zulke mensen. Dat is een beetje dom, want we maken de duurste melk ter wereld en gelden zelfs als het land van oude molens en de beste melk ter wereld. Dat imago, waar geld mee valt te verdienen, is sinds vrijdag dood verklaard. Nederland kiest voor intensivering van de koehouderij en streeft naar een maximale melkgift bij zo weinig mogelijk fosfaat. Daarmee kiest het voor een stap lager dan het premium-segment waarvoor de Nederlandse zuivelaars tot op heden produceerden.

Zie ook Weidemelk is pas echt boerenbedrog.

Doorgeschoten groei of trots?

Nederlanders zijn trots op bepaalde onderdelen van de economie, maar sommige zijn zo groot geworden dat zij meer nadelen dan voordelen opleveren. Een lezer van de Volkskrant die naast Schiphol woont, verwoordt dat. Deze ingezonden brief zou net zo goed van een buurman van een veehouder ergens op het platteland kunnen komen. Dezelfde argumenten tellen. Hieronder in de eerste kolom de ingezonden brief. In de tweede kolom is het onderwerp Schiphol vervangen door gelijkluidende argumentatie voor de veehouderij.

Schiphol	Nederlandse veehouderij
Is de groei van Schiphol het allemaal waard? Luchthaven groeit, maar met groei komt hinder Voor de zoveelste keer houdt Schiphol zich niet aan de afspraken. Het afgesproken maximum zou bereikt worden in 2020 onder voorwaarde van een set hinderbeperkende maatregelen. Als dit maximum nu al wordt bereikt, wordt er dus meer hinder veroorzaakt dan afgesproken. De politiek lijkt het opnieuw voor kennisgeving aan te nemen. Wanneer gaat de politiek eindelijk inzien dat Schiphol ook gewoon een bedrijf is met een winstoogmerk. Een bedrijf dat enerzijds belangrijk is voor de Nederlandse economie, maar ook een bedrijf dat extreem veel hinder (milieu, geluid, risico) veroorzaakt, een negatief stempel drukt op zijn gehele omgeving en het bereiken van de CO2-doelstellingen dreigt te ondermijnen. Het is heel simpel: groei van Schiphol is groei van hinder - het aantal ernstig gehinderden neemt toe en niet af. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur heeft in 2016 een rapport uitgebracht met de volgende conclusies: 1. Schiphol is belangrijk voor de Nederlandse economie, maar het is zeer de vraag of de groei van Schiphol dat ook is. 2. Iedere in de groei van Schiphol geïnvesteerde euro heeft een mager rendement. 3. Verdere groei van Schiphol kan omslaan in een negatieve impact op het vestigingsklimaat (voor medewerkers). Heeft één politicus ooit de vraag gesteld: 'Schiphol is belangrijk, maar wat is de economische bijdrage (baten én kosten) van de groei van Schiphol?' En draagt de groei in vluchtbewegingen alleen bij aan de mainportfunctie, of vooral aan het verdienmodel van Schiphol? Volgens insiders draagt het grootste deel van de groei van de afgelopen jaren niet bij aan de mainportfunctie. Ik verwacht van politici dat zij verder kijken dan de belangen van de onderneming Schiphol, en ik daag de politiek uit om te komen met een gebalanceerde maatschappelijke kosten-/batenanalyse van de groei. Een schot voor de boeg: misschien is een mainport met 350- tot 400 duizend vluchten per jaar wel de meest gebalanceerde en de meest wenselijke situatie voor de gehele BV Nederland. Ik ben niet tegen Schiphol. Schiphol is een factor in de economie en is belangrijk voor het vestigingsklimaat. Maar er zitten schaduwzijden aan, en geen politicus die zich de vraag stelt: is dit het allemaal wel waard?	Is de groei van de nationale veehouderij het allemaal waard? Productie groeit, maar met groei komt hinder Voor de zoveelste keer houdt de nationale veehouderij zich niet aan de afspraken. Het afgesproken maximum zou bereikt worden onder voorwaarde van een set hinderbeperkende maatregelen. Als dit maximum nu al wordt bereikt, wordt er dus meer hinder veroorzaakt dan afgesproken. De politiek lijkt het opnieuw voor kennisgeving aan te nemen. Wanneer gaat de politiek eindelijk inzien dat een veehouderij ook gewoon een bedrijf is met een winstoogmerk. Een bedrijf dat enerzijds belangrijk is voor de Nederlandse economie, maar ook een bedrijf dat extreem veel hinder (milieu, stank, risico) veroorzaakt, een negatief stempel drukt op zijn gehele omgeving en het bereiken van de CO2-doelstellingen dreigt te ondermijnen. Het is heel simpel: groei van de veestapel is groei van hinder - het aantal ernstig gehinderden neemt toe en niet af. Veel adviseurs hebben in het verleden een rapport uitgebracht met de volgende conclusies: 1. De veehouderij is belangrijk voor de Nederlandse economie, maar het is zeer de vraag of de groei van de hoeveelheid dieren dat ook is. 2. Iedere in de groei van in de veestapel geïnvesteerde euro heeft een mager rendement. 3. Verdere groei van de veehouderij kan omslaan in een negatieve impact op het vestigingsklimaat (voor omwonenden). Heeft één politicus ooit de vraag gesteld: 'Veehouderij is belangrijk, maar wat is de economische bijdrage (baten én kosten) van de huidige omvang?' En draagt de beweging van minder bedrijven die groeien bij aan de voedselvoorziening, of vooral aan het verdienmodel van boeren en de verwerkende industrie? Volgens insiders draagt het grootste deel van de groei van de afgelopen jaren niet bij aan de behoefte aan vlees en zuivel in eigen land. Ik verwacht van politici dat zij verder kijken dan de belangen van de boeren, en ik daag de politiek uit om te komen met een gebalanceerde maatschappelijke kosten-/batenanalyse van de groei. Een schot voor de boeg: misschien is een reductie van de met  70% de meest gebalanceerde en de meest wenselijke situatie voor de gehele BV Nederland. Ik ben niet tegen boeren. Het boerenbedrijf is een factor in de economie en is belangrijk voor het vestigingsklimaat. Maar er zitten schaduwzijden aan, en geen politicus die zich de vraag stelt: is dit het allemaal wel waard?
G.J. van de Lagemaat, Aalsmeer

Meeste hondenrassen bevinden zich in een deplorabele toestand

Van stichting Dier&Recht

De update van de RashondenWijzer heeft ook in een nieuwe top 10 van zieke hondenrassen geresulteerd. De Franse Bulldog is er het ergste aan toe. Op de 2e en 3e plaats staan de Cavalier King Charles Spaniël en Boxer.

De nieuwe RashondenWijzer geeft een uniek overzicht van circa 250 erfelijke aandoeningen bij 109 hondenrassen, bundelt de informatie van meer dan 200 wetenschappelijke en diergeneeskundige rapporten en is het werk van een team dierenartsen.

Uit de gebundelde informatie volgt de conclusie dat de meeste hondenrassen zich in deplorabele staat bevinden. Kortsnuitige honden als de Franse Bulldog, Boxer en Mopshond scoren het slechtst. Ook populaire rassen als de Labrador Retriever, Golden Retriever en Berner Sennenhond doen het heel slecht. Het laatste ras wordt geteisterd door kanker dat zich al op jonge leeftijd voordoet. Zelfs nieuwe rassen, zoals de Australian Labradoodle, zijn door raszuiver fokken (inteelt) binnen no time doodziek gemaakt.

Er zijn ook rassen die er beter voor staan. De Whippet komt als meest gezonde hond naar voren. Waarschijnlijk omdat de hond niet erg populair is, en dus niet zo doorgefokt. Ook de Nederlandse Schapendoes is een hondenras met weinig klachten.